człowiek z charakterem
  • ćwiczebny

    26.04.2023
    26.04.2023

    Szanowni Państwo,

    Przymiotniki zakończone na "ebny" zdają się w większości pochodzić od wyrazów z przyrostkiem -ba. Od liczby mamy liczebny, od chwalby – chwalebny itd., z nielicznymi wyjątkami typu wielebny – z tym, że w wyrazie "wielbić" ta litera "b" nadal występuje. Jak jednak powstał wyraz "ćwiczebny"? Wiadomo, że końcowo od czasownika ćwiczyć, ale czy jego istnienie znaczy, że -ebny jest samodzielnym przyrostkiem? Czy może istnieje jakaś "ćwiczba"?

  • Dzielenie wyrazów w tekstach reklamowych
    23.11.2017
    23.11.2017
    Szanowni Państwo,
    czy istnieją jakieś standardowe wyjątki od reguły dzielenia wyrazów i przenoszenia ich do następnego wiersza? Pytam o to w kontekście ulotek, szyldów i ogólnie tekstów reklamowych.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Eklezjalny

    14.09.2020
    14.09.2020

    Szanowni Państwo,

    proszę o rozwianie wątpliwości, na którą nie znalazłem satysfakcjonującej i jednoznacznej odpowiedzi w słownikach.

    Czy podobnie jak w języku włoskim słowo eklezjalny wskazuje na aspekt duchowości, nie przywołując konotacji prawnej, kanonicznej, hierarchicznej, które z kolei są ściśle związane z terminem kościelny? I czy tym samym można określić ludzi świeckich mianem jednostek pozaeklezjalnych?


    Z pozdrowieniami,

    Miłosz

  • grono pedagogiczne

    22.02.2023
    22.02.2023

    Szanowni Państwo,

    jestem nauczycielką. Zastanawiam się, czy wyrażenie "grono pedagogiczne" (powszechnie używane w szkole) jest poprawne. Mamy "grono przyjaciół, znajomych", czy zatem nie byłoby lepiej: grono pedagogów? Razi mnie też zwracanie się do nauczycieli np. w przemówieniach: "Szanowne grono pedagogiczne!". Czy "grono" jest szanowne? Proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Z poważaniem

    Alina Łoboda

  • Jestestwo

    18.09.2020
    18.09.2020

    Szanowni Państwo!

    Czy we współczesnej (2018 rok) publikacji książkowej poprawne jest użycie w zdaniu: „Przekonaliśmy się, że musimy bezwarunkowo w głębi swego jestestwa przyznać, że...” – czegoś takiego, jak jestestwo? Czy może jest to stylizacja na jakąś staropolszczyznę?

    Z poważaniem – Garbowska

  • Jeszcze o pominiętym przecinku po zaimku który w zdaniu podrzędnym

    7.02.2017
    7.02.2017

    Szanowny Panie Doktorze,

    dziękuję za odpowiedź: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Jeszcze-raz-w-sprawie-interpunkcji-zdania;17430.html. Mam jednak dysonans. Cytat ma charakter zalecenia, z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Ortografia-maszyna-Turinga-problem-stopu-oraz-przecinek;17384.html wynika możliwość wyboru, z kolei prof. Kłosińska w odpowiedzi z 11 listopada w ogóle nie wspomniała o pomijaniu przecinka (choć wyraźnie o to zapytałem), co odebrałem jako brak takiej możliwości.

    Czytelnik

  • Krople wody inkrustowały jego skórę (???)
    6.04.2016
    6.04.2016
    Interesuje mnie, czy w poniższym zdaniu użycie czasownika inkrustować jest poprawne.
    […] gdy wyszedł z wody jej krople inkrustowały jego skórę […].
  • 4,7 małżeństwa i 1,5 rozwodu na 1000 mieszkańców 

    27.01.2021
    27.01.2021

    Mieszkańcy Zambrowa zawarli w 2019 roku 103 małżeństwa, co odpowiada 4,7 małżeństwom na 1000 mieszkańców. W tym samym okresie odnotowano 1,5 rozwodów przypadających na 1000 mieszkańców. Czy można zostawić tak sformułowane zapisy ułamkowe w połączeniu z rzeczownikami? 4,7 małżeństwom, 1,5 rozwodów... Jest to fragment Strategii rozwoju miasta, tekst urzędowy, nie literacki, ale takie sformułowania mnie rażą. Będę wdzięczna za pomoc w rozwianiu moich wątpliwości. 

     Jolanta Chrostowska-Sufa

  • mieć czy posiadać dzieci

    30.05.2023
    30.05.2023

    Dzień dobry,

    jak poprawnie powiedzieć: „Mam dzieci” czy „Posiadam dzieci”?

    Dziękuję

  • nomen omen
    2.02.2014
    2.02.2014
    Niekiedy trudno jest wyczuć, czy łacińskie wyrażenie nomen omen zostało poprawnie użyte. Czy w tym zdaniu wspomniane wyrażenie ma sens? „Po prostu Metallica nie wyciągnęła lekcji z tego co koncertowo (nomen omen) zepsuła w 1999 roku grając z orkiestrą”.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego